पुर्वी नेपालको पहाडी तथा चुरे क्षेत्रका बासिन्दा वर्षेनी पहिरोको चपेटामा पर्दै आएका छन् । वर्षा यामको शुरुवातसँगै पहिरो जाँदा मानवीय क्षति हुनुका साथै गाँउ नै बिस्थापित हुनुपरेको छ ।
इलामको रोङ गाउपालिका वडानम्बर- ४ प्युरेका अधिकांश कृषक अनिदै बसेको कयौँ रात भएको छ । गाउँको दक्षिण भागमा रहेको पहिरोले कतिबेला घरै लगिदेला भन्ने चिन्ताका कारण उनीहरुलाई निदहराम गरिदिएको हो ।
करिव १ सय घरधुरी रहेको प्यूरे गाउँको एकपट्टिको पुरै भाग पहिरोले बगाइसकेको छ । २०७३ सालबाट लड्न सूरुभएको पहिरोका कारण हालसम्म गाउँका करिव ९ घर पहिरोले बगाउँदा परिवारै बिस्थापित भइसकेका छन् भने अहिले ४ घर बगाउने अवस्था छ ।
इलाम दक्षिणमा झापाको बुद्धशान्ति गाउँपालिकाको सिमानामा रहेको टिमाइ खोलाले वर्षेनी कटान गर्दा माथि गाउँमा पहिरो जाने गरेको हो । पहिरोको कारण गाउँका अधिकांश घर र बारी धस्सिएका छन् । पहिरोले हालसम्म सयौं रोपनी खेतीयोग्य जमिन समेत बगाइसकेको छ । पानी पर्न थालेसँगै पहिरो जाने र घर भासिएपछी यो वर्ष मात्रै ५ परिवार घरवारविहिन भइसकेका छन् । घर र बारी नै भासिन थालेपछी छिमेकीकोमा आश्रय लिएर बसेर घर भत्काएको स्थानीय टेकबहादुर मगरको भनाई छ ।
पहिरोका कारण बिस्थपित भएका स्थानीयलाई गाउँपालिकाले व्यवस्थापन गर्दै आएको छ । तर, पुरै गाउँ जोखिममा हुँदा व्यवस्थापनमा पनि समस्या भएकाे रोङ गाउँपालिकाले जनाएको छ । चुरे क्षेत्रमा पर्ने यो पहिरोको दिर्घकालिन समाधान र रोकथामका लागि पटक पटक केन्द्र र प्रदेश सरकारसँग लिखित आग्रह गरेपनि सुनुवाई नभएको गाउँपालिकाका अध्यक्ष शमसेर राईको गुनाशो छ ।
चुरे र पहाडी क्षेत्रमा यस्ता प्राकृतिक बिपत्तिले वर्षेनी देशका हजारौ परिवार प्रभावित हुने गरेका छन् । तर, समस्या निम्त्याउने पक्षको प्राविधिक अध्ययन गरी समयमै समाधान निकाल्न नसके पनि यसबाट हुने क्षती भने न्यूनीकरण सम्भव हुन्छ । राष्टपति चुरे तराई कार्यक्रमलाई सरकारले प्रतिष्ठाको विषय बनाउँदै लागू गरेको छ । तर, यस्तो जोखिमपूर्ण ठाउँका लागि भने राष्ट्रपति चुरे तराई संरक्षण कार्यक्रम पनि प्रभावकारी देखिएकाे छैन ।
प्रतिक्रिया
बिक्री गर्न तयार भएकाे लाखाैकाे खरबुजा अज्ञात व्यक्ति द्वारा बारीमै काटेर नष्टप्रतिक्रिया
अलपत्र परेकालाई गन्तव्यसम्म पुर्याइदिने कर्णाली प्रदेशकाे निर्णयप्रतिक्रिया
२१ पदक जित्दै छैटाै सगरमाथा अन्तराष्ट्रिय कराते प्रतियाेगितामा नक्साल डाेजाे बन्याे च्याम्पियनप्रतिक्रिया
पालैपालो यौनसम्पर्कपछि हत्या, मोबाइल ‘अन’ भएपछि पत्ता लाग्यो हत्याराप्रतिक्रिया
कोरोना संक्रमण बढ्दै गएपछि कोरिया जाने कामदार पठाउन बन्द